तपाईंको घरमा ६० वर्ष नाघेका बुबाआमा हुनुहन्छ ? यदि हुनुहुन्छ भने उहाँहरुको स्वभाव कस्तो छ ? केही समय अघि भनेको कुरा एकैछिनमा विर्सने र एउटै कुरा बारम्बार सोधिरहने बानी उहाँहरुमा छ ?
यदि तपाईंको परिवारमा हुनुभएका जेष्ठनागरिकमा यस्तो बानी छ भने, यो बानी होइन रोग हो ।
पोषणको अभाव र अस्वस्थकर जीवनशैलीका कारण वृद्धावस्थामा पुगेपछि धेरैमा विर्सने समस्या हुन्छ । जसलाई मेडिकलको भाषामा अल्जाइमर भनिन्छ । अल्जाइमरको विषयमा जानकारी नहुँदा धेरै जेष्ठ नागरिकहरुले उपचार नै नपाइ कनाहकमा ज्यान गुमाइरहेका छन् ।
अल्जाइमर भएका जेष्ठ नागरिकलाई बुढेसकालमा हुने सामान्य समस्या सोचेर उनका परिवारले स्वास्थ्यमा ध्यान नदिँदा अल्जाइमर भएका वृद्धवृद्धाहरु झनै कमजोर बन्छन् ।
नेपालमा ७८ हजार व्यक्तिमा अल्जाइमर रोग रहेको अल्जाइमर विस्मृति समाज नेपालको अध्ययनले जनाएको छ । पाटन अस्पतालका जेष्ठ नागरिक रोग विशेषज्ञ डा. रमेश कडेलका अनुसार अल्जाइमरका बिरामीमा ३ चरणको लक्षण देखिन्छ ।
पहिलो चरणका लक्षणहरु यी हुन्
–खाना खाएको बिर्सने,
–एउटै कुरा दोहोर्याइ रहने,
–जटिल शब्दहरु सम्झन नसक्ने,
–एकोहोरो हुने,
–अरुसँग घुलमिल हुन नचाहने ।
दोस्रो चरणको लक्षण
– आफू हिडेको बाटो बिर्सने,
– नियमित भेट हुने आफन्त र परिवारका सदस्यलाई नचिन्ने,
– अनावश्यक शंका गर्ने,
– आफ्नै अनुहार ऐनामा हेर्दा आफैलाई नचिन्ने,
– केही समय अघि सिकेका वा जानेका कुराहरु विर्सने,
– निन्द्रामा समस्या हुने, निन्द्रामै हिँड्ने,
– राम्रो, नराम्रो र खतराका वस्तु पहिचान गर्न नसक्ने,
– अस्पष्ट वाक्य बोल्ने, बेसुराका कुरा गर्ने,
– रिस, चिन्ता, शंका बढी गर्ने ।
अन्तिम चरणका लक्षण
– पहिलो र दोस्रो चरणको समस्याहरु बढ्दै जाने,
– आपत्तिजनक काम र व्यवहार गर्ने,
– अश्लिल शब्दहरु बोल्ने,
– कुरा नबुझ्ने,
– समवेदना गुमाउने,
– वजन कम हुँदै जाने,
– परिवार, आफन्त र साथीहरुलाई नचिन्ने,
– दैनिक क्रियाकलाप गर्न नसक्ने,
– खानेकुरा चपाउँन र निल्न नसक्ने,
– ओछ्यानमा थला पर्ने,
– दिसापिसाबको नियन्त्रण गर्न नसक्ने,
– मानसिक सन्तुलन घुमाउने ।
त्यसैले अल्जाइमर हुँदा बुढेसकालको समान्य समस्या भनेर बस्नु हुँदैन । अल्जाइमर भएका बिरामीले आफन्तको केयर र औषधि उपचार पाएमा १० देखि १५ वर्ष सम्म बढी समय बाँच्न सक्छन् । त्यसैले अल्झाइमर भएका जेष्ठ नागरिक विशेष हेरचाह गर्नुपर्छ ।
