श्रीलङ्कामा जारी एसिया कपको खेलमा वर्षाको सम्भावना रहेको छ । भारत र पाकिस्तानबीचको समूह चरणको खेल वर्षाका कारण रद्द भइसकेको छ । आइतबार कोलम्बोमा दुई टोलीबीच सुपर फोरको खेल हुँदैछ तर क्यान्डीको खेलजस्तै यो खेल पनि वर्षाका कारण नहुने आशङ्का गरिएको छ । वास्तवमा, कोलम्बोमा शनिबार रातीदेखि सोमबारसम्म भारी वर्षा र आँधीको सम्भावना छ। यस्तो अवस्थामा यो खेल मौसमको शिकार पनि हुन सक्छ । यही कारणले गर्दा भारत र पाकिस्तानका ‘जेन्टलम्यान गेम’ का प्रशासकहरूले एकअर्कामाथि हिलो छ्याप्न थालेका छन् ।
यद्यपि, पाकिस्तानको क्रिकेट कन्ट्रोल बोर्डले सोसल मिडिया प्लेटफर्म ह् मा सेप्टेम्बर ११ सोमबार रिजर्भ डे हुने बताएको छ। अहिले पूरै एसिया कपमा यो एक मात्र खेल हो जसको लागि रिजर्भ डे राखिएको छ । रिजर्भ डे अर्थात् सेप्टेम्बर १० मा आइतबार हुने भारत र पाकिस्तानबीचको खेल कुनै कारणले अवरुद्ध भयो भने सोमबार पूरा हुनेछ ।
पाकिस्तानले एसिया कप आयोजना गर्ने अधिकार पाएपछि दुई क्रिकेट बोर्डबीचको यो विवाद सुरु भएको हो । भारतीय बोर्डले आफ्ना खेलाडीको सुरक्षाको कारण देखाउँदै आफ्नो टोली पाकिस्तान पठाउन अस्वीकार गरेको थियो । यही दबाबमा पाकिस्तान क्रिकेट बोर्डले यस प्रतियोगिताका केही खेल दुबईमा आयोजना गर्ने प्रस्ताव गरेको थियो । तर यो प्रस्ताव पनि भारतीय क्रिकेट बोर्डलाई मन परेन ।
श्रीलङ्कामा वर्षाको मौसम
भारतीय क्रिकेटका सबैभन्दा शक्तिशाली व्यक्ति जय शाह हाल एसियाली क्रिकेट काउन्सिल ९एसीसी० का अध्यक्ष पनि छन्। यस प्रतियोगितामा पाकिस्तानले आफ्नो घरेलु मैदानमा न्यूनतम खेल खेलेको र अधिकांश खेल श्रीलङ्काको कोलम्बो र क्यान्डीमा खेलेको सुनिश्चित गर्न उनले आफ्नो प्रभावको पूर्ण प्रयोग गरेको विश्वास गरिन्छ।
वास्तवमा, यी दिन श्रीलङ्काको क्यान्डी र कोलम्बोमा वर्षाको मौसम छ। जबकि हम्बनटोटा र डम्बुलाको मौसम तुलनात्मक रूपमा राम्रो छ। यी दुई ठाउँमा खेल नहुनुको कारणबारे यहाँ राम्रा होटल नभएको पनि बताइएको छ ।
यही कारणले वर्षा प्रभावित केन्द्रहरू अर्थात् कोलम्बो र क्यान्डीमा खेलहरू आयोजना भइरहेका छन्। तर, यो सबै तर्क संगत देखिँदैन। किनभने २००५ मा, भारतीय क्रिकेट टोलीले डम्बुलामा पूरै त्रिकोणीय शृङ्खला खेलेको थियो र सुविधाहरूको बारेमा टोलीले कुनै गुनासो गरेको थिएन। सन् २००५ को तुलनामा १८ वर्षपछि आधारभूत सुविधाको अवस्थामा सुधार भएको छ ।
बरु त्यतिबेलाको अवस्था खराब थियो किनभने श्रीलंकाली सेना डम्बुला नजिकै एलटीटीईविरुद्ध लडिरहेको थियो। रंगशाला जङ्गल क्षेत्रमा रहेको र होटलसम्म पुग्न टोलीले लामो दुरी पार गर्नुपर्ने भएकाले हम्बनटोटाबारे भारतीय टोलीको गुनासो जायज हुन सक्छ । तर अर्कोतर्फ, यो पनि ध्यान दिनु पर्छ कि कोलम्बो र क्यान्डीमा अगस्ट महिना र सेप्टेम्बरको आधा महिनामा वर्षाका कारण कुनै खेलहरू आयोजना हुँदैनन्। यो पक्षलाई श्रीलङ्का क्रिकेट बोर्डले पहिल्यै अगाडि राख्नुपर्ने थियो । यसो गरेको भए कम्तिमा हालको अवस्थाबाट बच्न सकिने थियो।
बोर्डबीच कलह
एसिया कप खेलको आयोजनालाई लिएर बीसीसीआई र पीसीबी बीचको विवाद बढ्दै गएको छ। यसैबीच, आपसी सम्बन्ध सुधार्ने प्रयासमा भारतीय क्रिकेट बोर्डका अध्यक्ष रोजर बिन्नी र बोर्डका अधिकृत राजीव शुक्ला एसिया कपका खेल हेर्न पाकिस्तान पुगेका छन् ।
तर यो विवादमा सबैभन्दा चर्को हमला पाकिस्तान क्रिकेट बोर्डका पूर्व अध्यक्ष नजम सेठीले बीसीसीआई सचिव तथा एसियाली क्रिकेट काउन्सिलका अध्यक्ष जय शाहमाथि गरेका छन् । उनका पिता अमित शाहको भारतीय जनता पार्टीसँग सम्बन्धित राजनीतिक कारणले जय शाहले पाकिस्तान वा दुबईमा खेलहरू आयोजना गर्न नदिएको आरोप लगाएका छन्।
तर, यहाँ यो जान्न जरुरी छ कि नजम सेठीको अध्यक्षतामा पाकिस्तान क्रिकेट बोर्डले श्रीलङ्कासँग एसिया कप आयोजना गर्ने प्रस्तावलाई स्वीकार गरेको थियो । नजम सेठीले ट्वीट गरेका छन्, ‘जय शाहले मात्र दुबई वा पाकिस्तानमा एसिया कप आयोजना गर्ने विकल्प किन खारेज गरे र श्रीलङ्कालाई किन सबै कारण र तर्कका बाबजुद आयोजनामा समावेश गरियो भन्ने कुरा बुझाउन सक्छन् । श्रीलङ्कामा छनोट गरिएका केन्द्रहरू पनि समस्याको रूपमा देखिएका छन्।’
नजम सेठीको ट्वीटपछि दुई बोर्डबीचको विवाद गहिरिँदै गएको देखिन्छ । विश्वसनीय स्रोतबाट प्राप्त जानकारी अनुसार श्रीलङ्का क्रिकेट बोर्डका शीर्ष अधिकारीहरूले आइतबार हम्बनटोटामा भारत–पाकिस्तान हाईभोल्टेज खेल गर्न सुझाव दिएका थिए।
तर यो सुझावलाई एसियाली क्रिकेट काउन्सिलका अध्यक्ष र बीसीसीआई सचिवले अनुमोदन गरेनन्। उनले होटलबाट रंगशालाको दुरी, सुविधाको अभाव र अन्तिम समयको परिवर्तनका कारण प्रसारणकर्ता, अधिकारी र क्रिकेट फ्यानले भोग्नुपरेको कठिनाइका कारण खेल अर्को ठाउँमा आयोजना गर्न स्वीकृति दिएनन् । त्यसपछि एसियाली क्रिकेट काउन्सिलले स्थानमा कुनै परिवर्तन नगरिएको र बाँकी खेलहरू कोलम्बोमा खेल्ने घोषणा गरेको थियो।
पाकिस्तानसँग भारतको दोस्रो खेल
कोलम्बोको आर प्रेमदासा स्टेडियममा आइतबार हुने भारत र पाकिस्तानबीचको खेल पूरा हुने सम्भावना छैन । कोलम्बोमा आइतबार बिहान पानी पर्ने सम्भावना ७० प्रतिशतभन्दा बढी छ । दिउँसोपछि फेरि पानी पर्ने सम्भावना छ । जबकि राति अझै धेरै पानी पर्ने सम्भावना रहेको छ ।
कोलम्बो र क्यान्डीमा खेलिएको खेल वर्षाले प्रभावित भएको थियो । भारत र पाकिस्तानबीचको लिग खेल सम्पन्न हुन सकेन भने नेपाल र भारतबीचको खेलमा ओभर घटाउनुपर्ने भएको थियो । वर्षाका कारण श्रीलङ्का र बंगलादेशबीचको खेल पनि अवरुद्ध भएको थियो ।
भारत र नेपालबीचको खेलमा ओभरको संख्या घटाएपछि नजम सेठीले ट्वीट गरे, ‘बीसीसीआई र एसीसीले आज पीसीबीलाई वर्षाको सम्भावनाका कारण भारत र पाकिस्तानको खेल कोलम्बोबाट हम्बनटोटा सारिएको जानकारी गराएको छ।’ एक घण्टामै उसले आफ्नो मन बदल्यो र खेल कोलम्बोमा मात्रै हुने बतायो। के भइरहेको छरु के भारतलाई पाकिस्तानसँग खेलेर हार्ने डर छ? ‘
यसअघि भारत–पाकिस्तानको खेल वर्षाका कारण रद्द भएपछि उनले ट्वीट गरेका थिए, ‘कति निराशाजनक छ रु वर्षाले क्रिकेटको सबैभन्दा ठूलो खेल हुन दिएन। पीसीबी अध्यक्षको हैसियतमा मैले एसीसीलाई यो कार्यक्रम दुबईमा आयोजना गर्न प्रस्ताव गरेको थिएँ, तर श्रीलङ्कालाई आयोजकमा समावेश गर्न विभिन्न बहाना बनाइएको थियो। उनीहरूले दुबईमा निकै गर्मी हुने बताए।’
भिडन्तको असर विश्वकपमा ?
यसैबीच, एसियाली क्रिकेट काउन्सिलका अध्यक्ष जय शाहले दुई बोर्डहरूबीचको तनाव कम गर्ने प्रयासमा भनेका छन्, ‘सबै पूर्ण सदस्यहरू, मिडिया अधिकार धारकहरू, र इन–स्टेडियम गतिविधिहरूमा आधिकारिक साझेदारहरू सबैले पाकिस्तानमा सम्पूर्ण टूर्नामेंट आयोजना गर्ने बारे आशंका व्यक्त गरेका थिए।’
स्पष्ट रूपमा, बीसीसीआई सचिवले पाकिस्तानको कमजोर आर्थिक अवस्था र पाकिस्तान क्रिकेट बोर्डमा भइरहेको निरन्तर परिवर्तनलाई पनि संकेत गरेका थिए। यसका साथै उनले एकदिवसीय विश्वकपअघि नै दुबईमा ५० ओभरको क्रिकेट प्रतियोगिता आयोजना गर्ने अनुमति दिनुले खेलाडीको फिटनेस र स्वास्थ्यलाई जोखिममा पार्ने बताए ।
एकदिवसीय विश्वकप आउन अब एक महिनाभन्दा कम समय बाँकी छ । आगामी साता दुई क्रिकेट बोर्डबीच चर्को बहस हुने निश्चित छ । क्रिकेटको सबैभन्दा ठूलो महाकुम्भ आयोजनाको समय तालिका जारी गर्न बीसीसीआईबाट ढिलाइ भएको छ । आगामी दिनमा परिवर्तनको आवश्यकता पर्न सक्ने सम्भावना पनि छ । यस्तो अवस्थामा सबैको नजर भारतीय क्रिकेट बोर्ड र पाकिस्तान क्रिकेट बोर्डमा टिक्नेछ । सन् २००८ मा मुम्बईमा भएको आतङ्कवादी हमलापछि दुई देशबीचको क्रिकेट सम्बन्धमा चिसोपन आएको थियो । भारतीय क्रिकेट टोलीले पछिल्लो पटक सन् २००५९०६ मा पाकिस्तानको भ्रमण गरेको थियो भने पाकिस्तानी टोलीले सन् २०१२ मा पछिल्लो पटक भारत भ्रमण गरेको थियो।
